İqtisadiyyat

2020-ci il ərzində

Sosial-iqtisadi göstəricilər:          

Rayonda sənaye məhsulunun istehsalı 298,8 milyon manat, nəqliyyat xidmətləri 22,3 milyon manat, rabitə xidmətləri 22,2 milyon manat, iaşə dövriyyəsi 115,1 milyon manat olmuş, 159,3 milyon manatlıq tikinti-quraşdırma işləri yerinə yetirilmiş, 45,2 milyon manat investisiya cəlb edilmiş, pərakəndə ticarət şəbəkəsindən əhaliyə 1168,0 milyon manatlıq əmtəə satılmış və 182,7 milyon manat məbləğində ödənişli xidmətlər göstərilmiş, orta aylıq əmək haqqı 731,2 manat təşkil etmiş, 4385 yeni iş yeri açılmışdır.

Görülmüş işlər:

Əmircan qəsəbəsində Milli Qəhrəman Albert Aqarunovun adını daşıyan 154 №li tam orta məktəbin əvvəlki binası 1936-cı ildə inşa edilmiş binası yararsız vəziyyətdə olduğundan sökülərək yerində 960 şagird yerlik müasir bina inşa olunub və yeni dərs ilində şagirdlərin istifadəsinə verilmişdir. Yeni binada sinif otaqları ilə yanaşı, kimya, fizika laboratoriyaları, informatika kabineti, kitabxana, bufet və idman zalı var. Yeni təhsil ocağında şagirdlərin təlim-tərbiyəsi ilə 52 nəfərdən ibarət pedaqoji heyət məşğul olacaq. Sinif otaqları və laboratoriyalar müasir zəruri avadanlıqlarla təchiz olunub məktəbin həyətində geniş abadlıq işləri aparılmış. Qəsəbə sakinlərinin müraciəti nəzərə alınaraq  Əmircan  qəsəbəsi,  Cabir  Əliyev  küçəsində  yerləşən, 1992-ci  ildə  salınmış  keçmiş “7 Qoç” parkında Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə genişmiqyaslı abadlıq işləri aparılmış, müasir park yaradılaraq əslən Əmircandan olan, XIX əsrdə ilk qazma avadanlığı zavodu açan və qazma dəzgahı ixtira edən neft milyonçusu, xeyriyyəçi Murtuza Muxtarovun adı verilib və burada onun büstü qoyulub.
07.09.2020-ci il tarixdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev Əmircan qəsəbəsində Milli Qəhrəman Albert Aqarunovun adını daşıyan 154 nömrəli tam orta məktəbin yeni binasının, Əmircan qəsəbəsində məşhur neft milyonçusu, görkəmli mesenat Murtuza Muxtarov adına parkın açılışında iştirak etmiş və orada yaradılan şəraitlə tanış olmuşdur.
  Bülbülə qəsəbəsində 3 nömrəli Uşaq İncəsənət Məktəbinin 2 mərtəbəli binası qəzalı vəziyyətdə olduğundan sökülmüş, yerində Heydər Əliyev Fondu tərəfindən yeni, 25 sinif otağından, rəqs, rəsm otaqlarından, akt  zalı, kitabxana, müəllimlər otağı və yeməkxanadan ibarət 3 mərtəbəli bina inşa edilərək istifadəyə verilmişdir. Məktəbdə 493 şagirdin təhsil aldığı 17 ixtisas üzrə 110 müəllim fəaliyyət göstərir. 1935-ci ildə musiqi cəmiyyətinin nəzdində yaradılmış, 1988-ci ildən isə 3 nömrəli Uşaq İncəsənət Məktəbi kimi fəaliyyət göstərməyə başlamış məktəbə incəsənət xadimi Gülarə Əziz qızı Əliyevanın adı verilmişdir.
22.09.2020-ci il tarixdə Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyeva Bülbülə qəsəbəsində Gülarə Əliyeva adına 3 nömrəli Uşaq İncəsənət Məktəbin yeni binasının açılışında iştirak etmiş, orda yaradılan şəraitlə tanış olmuşdur.
23.09.2020-ci il tarixdə İDEA İctimai Birliyinin "Bizim həyət" layihəsi çərçivəsində Hövsan qəsəbəsi, Elçin Məmmədov küçəsi 3A, 4, 4A, 5, 5A, 5B, 5V  ünvanlarda  3000 nəfərə yaxın sakinin yaşadığı, 3 həyəti birləşdirən növbəti yenilənən həyət sakinlərin istifadəsinə verilmişdir. Abadlaşdırma zamanı əlil və sağlamlıq imkanları məhdud olan insanların rahat hərəkəti də nəzərə alınmış, bütün yaş qrupları üzrə uşaqların inkişafı üçün əlverişli şəraitin yaradılması, gənclərin asudə  vaxtlarının səmərəli keçirmələri, sistematik idmanla məşğulolma refleksinin yaradılması məqsədilə müxtəlif idman qurğuları, futbol və şahmat meydançaları salınmış, həyətin ərazisində 18 söhbətgah inşa edilmiş, oturacaqlar, tullantılar üçün qutular quraşdırılmış, həyətdəki binaların liftləri yenilənmiş, işıqlandırma dirəkləri, təhlükəsizlik kameraları quraşdırılmış, binaların fasadları, dam örtükləri və giriş hissələri tam təmir olunmuş, bloklara elektromaqnit kartla giriş sistemi tətbiq edilmiş, həyətin ərazisində mövcud yaşıllıqların bərpası ilə yanaşı, əlavə olaraq 50 ağac əkilmiş və 6415 m2 ərazidə yaşıllıq zolağı  salınmışdır. Yenilənmiş həyətlərdə  karantin dövrünün tələblərinə uyğun olaraq tibbi-profilaktik tədbirlər həyata keçirilmiş, dezinfeksiya dispenserləri qoyulmuş, karantin rejimi qaydalarına riayət olunması ilə bağlı xəbərdarlıq edən maarifləndirici lövhələr quraşdırılmışdır.
Sözügedən layihə çərçivəsində Qaraçuxur qəsəbəsi, Yeni Günəşli “V” yaşayış sahəsində 12, Samir Cəfərov küçəsində 14 bina olmaqla, ümumilikdə 15 ha ərazini əhatə edən, 7000-ə yaxın əhalinin yaşadığı 111 girişli, 28 yaşayış binasında və məhəllələrdə abadlıq işləri aparılır, binaların fasad hissəsi, dam örtüyü, girişləri təmir edilir, liftlər yeniləri ilə əvəz olunur, sakinlər tərəfindən zəbt olunmuş ərazilərdə idman, futbol, uşaq meydançaları, söhbətgahlar, velosiped yolları salınır, veteranlar guşəsi tikilir, həyətlərdəki qeyri-yaşayış sahələri və xeyir-şər evləri layihələndirilərək abadlaşdırılır.
“Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının həyata keçirilməsi üzrə Dövlət Proqramı”na uyğun olaraq turizmin inkişafı istiqamətində tədbirlərin icrasına başlanılmışdır. Bu məqsədlə “Bakı Abadlıq Xidmətinin və Suraxanı Rayon İcra Hakimiyyətinin birgə təşkilatçılığı ilə hazırda Suraxanı rayonu, Əmircan qəsəbəsində Tofiq Bayram, Xanoğlan Bayramov, Əmir Nizaməddin, Elxan Həsənov, Molla Pənah Vaqif, Mirzə Ələkbər Sabir küçələrinin mövcud memarlıq vəziyyətinin qorunub saxlanılması şərti ilə genişmiqyaslı abadlaşdırma işləri həyata keçirilir.  Aparılan abadlıq işləri çərçivəsində tarixi abidələrin bərpası, evlərin fasadlarının və dam örtüklərinin təmiri, kanalizasiya xətlərinin çəkilişi, küçələrin işıqlandırılması, piyada səkilərinin salınması, dekorativ kol və güllərin əkilməsi, ərazidən keçən və ümumi estetik görünüşə xələl gətirən kommunikasiya xətlərinin (elektrik, rabitə, qaz və s.) nizama salınması nəzərdə tutulmuşdur.
Nazirlər Kabinetinin “Bakı şəhərinin Suraxanı, Nəsimi, Xətai, Nərimanov, Nizami, Yasamal, Səbail, Pirallahı, Xəzər rayonlarının sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsinə dair əlavə tədbirlər barədə” 25.02.2016-cı il tarixli 86 saylı Qərarına uyğun olaraq “Etibarlı” MTK tərəfindən Qaraçuxur qəsəbəsi, Əhməd Mehbalıyev küçəsi 34 və 36 ünvanda yerləşən istismara yararsız iki mərtəbəli 16 mənzilli yaşayış binalarının yerində 177 mənzilli 12 və 14 mərtəbəli, iki girişli yaşayış binası tikilmiş, “Etibarlı” MTK tərəfindən Qaraçuxur qəsəbəsi, Qəzənfər Vəliyev küçəsi 9, 13, Əhməd Mehbalıyev küçəsi 32 və Yaşar Əliyev küçəsi 1 ünvanlarda yerləşən istismara yararsız 2 mərtəbəli yaşayış binaları sökülmüş və Suraxanı Rayon İcra Hakimiyyəti tərəfindən verilmiş 03.12.2019-cu il tarixli, 01 №-li və 17.08.2020-ci il tarixli, 01 №-li “Obyektin tikintisinə icazə” sənədlərinə əsasən Qəzənfər Vəliyev küçəsi 9 ünvanda yerləşən  binanın yerində 12 mərtəbəli, Əhməd Mehbalıyev küçəsi 32 və Yaşar Əliyev küçəsi 1 ünvanlarda yerləşən binaların yerində isə 12 və 14 mərtəbəli çoxmənzilli yaşayış binasının tikintisinə başlanılmışdır. Qəzənfər Vəliyev küçəsi 9 ünvanda 12 mərtəbəli çoxmənzilli yaşayış binasında monolit dəmir-beton işləri başa çatdırılmış, hal-hazırda Əhməd Mehbalıyev küçəsi 32 və Yaşar Əliyev küçəsi 1 ünvanlarda 12 və 14 mərtəbəli çoxmənzilli yaşayış binasının isə bünövrəsində qazıntı işləri aparılır.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1677 №-li 09.12.2019-cu il tarixli Sərəncamı ilə Suraxanı rayonunun 17,8 min nəfərin yaşadığı Yeni Suraxanı qəsəbəsinin daxili yollarının əsaslı təmiri məqsədilə Azərbaycan Respublikasının 2019-cu il dövlət büdcəsində nəzərdə tutulmuş Azərbaycan Respublikası Prezidentinin ehtiyat fondundan Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyinə  ilkin olaraq 7,8 milyon manat ayrılmış və hal-hazırda Yeni Suraxanı qəsəbəsində 207,0 min m2  olmaqla cəmi rayon üzrə 451,8 min m2 asfalt örtüyü salınmışdir. Bununla yanaşı Yeni Suraxanı qəsəbəsinin kanalizasiya şəbəkəsi olmayan küçələrində 14,0 km. uzunluğunda kanalizasiya xətlərinin çəkilişi davam etdirilmişdir.
Hövsan qəsəbəsi, “Xəyal adası” yaşayış sahəsinə uzunluğu 5,5 km. olan yeni alternativ yol çəkilmiş, Dənizkənarı küçəsində 1,3 km., Oqtay Şabanov və Elman Qasımov küçələrində 1,8 km., keçmiş Hövsan südçülük sovxozu ərazisinin mərkəzi küçələrində 3,5 km., Əmircan qəsəbəsi, Səttar Bəhlulzadə, Balandin, Park, Elxan Həsənov, Malik Mustafayev, Atamoğlan Rzayev küçələrinin 4,0 km-lik hissəsində əsaslı yol tikintisi və asfaltlama işləri aparılmış, həmin küçələrdə bordürlar düzümüş, yeni işıq dirəkləri quraşdırılmış, avtobus dayanacaqları qurulmuşdur.
2020-ci ildə rayonun aidiyyəti idarələri tərəfindən 2 ədəd yeni KTM quraşdırılmış elektrik yarımstansiyasında transformatorlar daha güclüsü ilə əvəzlənib, 3551 ədəd xəta ilə  işləyən və yeni sayğac  quraşdırılmış, 10,3 km. qaz xətti çəkilib, əsaslı təmir olunub və ya dəyişdirilib, 33,0 min p.m. su və 19,8 p.m. kanalizasiya xətti çəkilib, 6828 qəza aradan qaldırılmış və 32 ədəd siyirtmə dəyişdirilib, Əmircan qəsəbəsində yaşayış evlərini yağış və qurunt sularının basmasının qarşısının alınması məqsədi ilə diametri 800 mm uzunluğu 1,9 km. olan yeni yağış-kanalizasiya kollektoru tikilmişdir. İstilik sisteminə qoşulmuş 341 çoxmərtəbəli yaşayış binası, 19 məktəb, 18 uşaq bağçası və 12 səhiyyə obyektinin hər birinə qış mövsümündə  istilik  verilişi  təmin  olunub, küçələrin işıqlandırılması üçün 1619 ədəd dirək, 2164 çilçıraq quraşdırılmışdır.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq Sərəncamlarının icrası ilə əlaqədar istismar müddəti başa çatmış 292 ədəd lift yenisi ilə əvəz edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin tapşırığına əsasən işsiz vətəndaşların ödənişli ictimai faydalı işlərə cəlb edilməsi proqramı davam etdirilmiş, 2020-ci ildə rayon üzrə 846 nəfər işsiz vətəndaşın “DOST İŞ Mərkəzi” MMC tərəfindən ödənişli ictimai işlərə cəlb edilməsi nəzərdə tutulmuş, onlardan 839 nəfər işçi ilə əmək müqaviləsi bağlanılmışdır.
Ölkənin hər yerində olduğu kimi, Suraxanı rayonunda da ekoloji vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, ətraf mühitin sağlamlaşdırılması, yeni yaşıllıq zolaqlarının salınması istiqamətində görülən işlərin miqyası artmış,  2020-cu il ərzində rayon ərazisində  70,8 min ədəd ağac əkilmiş,  neft əməliyyat şirkətləri tərəfindən ümumi sahəsi 0,33 hektar olan müxtəlif ölçülü 11 gölməçə qurudulmuş, lay suları və neftlə çirklənmiş 2,33 hektar torpaq sahəsi təmizlənərək bərpa olunmuş,  26 ədəd quyunun işçi meydançası və quyuətrafı sahələri neft tullantılarından təmizlənərək abadlaşdırılmış, “Bahar Enerji” əməliyyat şirkətində neft və qaz  sızmalarının qarşısını almaq məqsədilə 410 ədəd siyirtmələrin kipləşdiriciləri dəyişdirilmişdir.  hasil olan lay suyun daima nəzarətdə saxlaması üçün“Bahar Enerji ”“Qum adası”nın şərq hissəsində 10 hektar ərazi metal və digər bərk tullantılardan təmizlənmiş, Əmircan-Qaraçuxur yolunun sol tərəfində 2 hektar qamışlıq mədən ərazisi torpaqla doldurulmuşdur.
Suraxanı rayonunda mövcud olan problemlərin həlli, o cümlədən Koronavirus (COVİD 19) infeksiyasının rayon ərazisində yarada biləcəyi təhlükənin qarşısının alınması, profilaktik və təxirəsalınmaz tədbirlərin operativ həyata keçirilməsi, Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargah tərəfindən verilən tapşırıqların icrası istiqamətində aidiyyəti idarələr ilə birgə lazımi tədbirlərin görülmüş, Rayon İcra Hakimiyyətində fəaliyyət göstərən Operativ Qərargah tərəfindən yaradılmış Mobil qrupların fəaliyyəti daha da davamlı olaraq, Polis orqanlarının nümayəndələri, RİHB-nin qəsəbə inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəliklərinin, bələdiyyələrin və digər qurumların nünayəndələrindən ibarət  birgə, yerlərdə əhali arasında sosial qorunma tədbirləri sahəsində fərdi izahetmə-xəbərdarlıq işlərinin aparılması gücləndirilimiş, qanunsuz fəaliyyət göstərən obyektlərə qarşı qanunla müəyyən edilmiş cərimə tədbirləri görülmüşdür.