Suraxanı rayonu günü-gündən inkişaf edir və abadlaşır
Bu gün respublikamızın şəhər və kəndlərində müşahidə edilən abadlıq-quruculuq işləri Suraxanıda da özünü qabarıq şəkildə büruzə verir. Mövcud potensialın səmərəli reallaşdırılması, əmək ehtiyatlarının və digər resursların konkret məqsədlərə yönəldilməsi, ən başlıcası Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin imzaladığı dövlət proqramlarından, fərman və sərəncamlarından irəli gələn vəzifələrin böyük əzm və bacarıqla həyata keçirilməsi rayonun uğurlarını şərtləndirən əsas məqamlardır.
Suraxanıda son illər ərzində bir sıra sistemli, kompleks xarakterli layihələr hazırlanaraq uğurla reallaşdırılıb. Yaşayış məntəqələrinin təbii qaza, suya, elektrik enerjisinə olan tələbatının ödənilməsi, küçə və məhəllədaxili işıqlandırma sistemlərinin qurulması, ictimai nəqliyyatın fasiləsiz işləməsi, sosial təyinatlı obyektlərin tikintisi və bərpası, müasir avadanlıqla təchiz edilməsi ilə bağlı xeyli iş görülüb.
Son illərdə ölkə başçısı tərəfindən ardıcıl və sistemli şəkildə aparılan məqsədyönlü islahatlar Azərbaycanın bütün regionlarında, o cümlədən Suraxanı rayonunda da iqtisadiyyatın dinamik surətdə inkişafı, insanların rifahının yaxşılaşması, sabitliyin möhkəmlənməsi, yoxsulluğun azaldılması, işsizliyin aradan qaldırılması ilə müşayiət olunub. Suraxanı rayonunda da yeni daimi iş yerlərinin açılması istiqamətində işlər uğurla davam etdirilir. Son 13 il ərzində rayonda 28334 yeni daimi iş yeri açılmışdır.
Rayon tikinti-quruculuq işlərinin intensiv getdiyi, iri sənaye potensialının mərkəzləşdiyi məkandır. Sürətlə abadlaşan Suraxanı bu gün sanki yenidən qurulur. Burada təkcə ötən 6 ay ərzində öz əhəmiyyətinə görə respublika səviyyəli mühüm layihələr həyata keçirilib və ölkəmizdə gedən artım tempinə uyğun şəkildə bir sıra nailiyyətlər əldə edilib.
Azərbaycan Respublikasının Dövlət İnvestisiya Proqramına əsasən “Azəravtoyol” ASC tərəfindən 70 000 nəfərin yaşadığı, Bakı şəhəri, Suraxanı rayonu, Zığ, Əmircan və Yeni Suraxanı qəsəbələrini birləşdirən, uzunluğu 12,0 km olan Zığ-Əmircan-Yeni Suraxanı avtomobil yolunun 5,0 kilometrlik hissəsi əsaslı yenidən qurulmuş, yolboyu zəruri olan yerlərdə hər iki istiqamət üzrə piyadalar üçün yeni səkilər tikilmiş, avtobus dayanacaqları quraşdırılmış, səth və qrunt sularının ötürülməsi üçün drenaj boruları qoyulmuşdur. Hal hazırda yolun 3,0 kilometrlik hissəsində yenidənqurma işləri aparılır. Bundan əlavə 98 000 nəfərin yaşadığı Qaraçuxur və Zığ qəsəbələrini birləşdirən, uzunluğu 2,0 km olan Qaraçuxur qəsəbəsi, “S.Steel Company” şirkətinin qarşısındakı dairədən Etibar Bəkirli küçəsi ilə Cəlal Qurbanov küçəsinin kəsişməsinədək avtomobil yolu, 60 000 nəfərin yaşadığı Zığ və Hövsan qəsəbələrini birləşdirən, uzunluğu 8,0 km olan Zığ-Hövsan avtomobil yolu yenidən qurulur, Zığ dairəsi-Beynəlxalq Hava Limanı avtomobil yolundan Zığ qəsəbəsinə çıxış üçün qovşaq düzəldilir.
Yenidən qurulan yolların ətrafının estetik görünüşünün yaxşılaşdırılması məqsədi ilə yolların sağ və sol tərəflərində irimiqyaslı təmir-tikinti, abadlıq işləri aparılır. Eyni zamanda “Azərsu” ASC tərəfindən həmin yolda qəzalı vəziyyətdə olan 2 ədəd 400,0 mm. diametrli qəzalı su xəttinin 3,0 kilometrlik hissəsi dəyşdirilir.
Yeni Günəşli “AB” yaşayış sahəsində özəl klinikanın, Qaraçuxur-Əmircan yolunun sol hissəsində “ATEF Şirkətlər Qrupu” tərəfindən yüksək gərginlikli avadanlıqlar istehsalı zavodunun, Əmircan qəsəbəsində uşaq bağçasının və Rayon Məhkəməsi üçün yeni inzibati binanın tikintisi işləri davam etdirilir.
2017-ci ilin 6 ayı ərzində müxtəlif diametrli borularla 14,5 km. yeni qaz kəməri çəkilmiş və ya əsaslı təmir olunmuşdur, hazırda rayon əhalisinin 98,0 %-dən çoxu məişət qazı ilə təmin olunur. 1060,0 p.m. su və 400,0 p.m. kanalizasiya xətləri çəkilmiş, 1710,0 p.m. qəzalı su xətti dəyişdirilmiş, 169 ədəd nasos və 144 ədəd elektrik mühərriki təmir olunmuş, 17 ünvanda su anbarı yuyulub zərərsizləşdirilmiş, hazırda rayon əhalisinin 58%-i qrafiklə, 38%-i fasiləsiz su ilə təmin olunur. Hövsan qəsəbəsi, “Quşçuluq Sovxozu” adlandırılan yaşayış sahəsində 170 ailəni su ilə təmin etmək üçün yaşayış sahəsinin su xəttinə Hövsan qəsəbəsindəki mövcud şəbəkədən birləşmə verilmişdir. Hövsan qəsəbəsində 1 ədəd yüksəkgərginlikli elektrik yarımstansiyası tikilmiş, biri təmir olunmuş, kabel elektrik xətləri çəkilmiş, hazırda rayon əhalisi elektrik enerjisi ilə tam təmin olunur. Bundan əlavə rayon ərazisində məcburi köçkünlərin kompakt məskunlaşdığı binalarda ailələr üçün fərdi sayğaclaşma işləri aparılmış, 426 məcburi köçkün ailəsi fərdi sayğacla təmin olunmuşdur. 950,0 p.m. istilik xətləri dəyişdirilmiş, məhəllədaxili və binadaxili istilik sistemləri yenidən qurulmuş, qazanxanalarda cari və əsaslı təmir işləri aparılmış, istilik sisteminə qoşulmuş 324 çoxmərtəbəli yaşayış binası, 35 məktəb, 35 uşaq bağçası və 12 səhiyyə obyekti istiliklə təmin olunmuş, rayonun küçə və yollarına, məhəllədaxili ərazilərə 100,0 min kv.m. asfalt örtüyü salınmışdır.
Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarına əsasən Bakı şəhərinin digər rayonları ilə yanaşı, Suraxanı rayonunda da qəzalı evlərin sökülməsinə, onların yerində yeni yüksəkmərtəbəli binaların tikintisinə başlanılıb. Qaraçuxur qəsəbəsi, Əhməd Mehbalıyev küçəsi, 34 və 36, Qəzənfər Vəliyev küçəsi 13 ünvanda yerləşən 3 ədəd 2 mərtəbəli yaşayış binalarının əvəzinə 12 və 14 mərtəbəli, iki girişli yaşayış binası tikilir.
“2017-ci ildə Suraxanı rayonunda həyata keçirilməsi nəzərdə tutulmuş yerli Proqramların iş qrafiki”nə uyğun olaraq “Nümunəvi abad məhəllələrin salınması”, “Mövcud parkların yenidən qurulması və yeni parkların salınması”, “Nümunəvi idman meydançalarının salınması”, “Əhalinin bəzi sosial problemlərinin həll olunması”, “İctimai xeyir-şər evlərinin əsaslı təmiri və yenilərinin tikintisi”, “Şəhid xatirə komplekslərinin əsaslı təmiri və yenilərinin tikintisi” və “Xüsusi layihələr” proqramlarına uyğun olaraq 2017-ci ilin 6 ayı ərzində aşağıdakı işlər həyata keçirilmişdir.
Hövsan qəsəbəsi, Elman Qasımov küçəsində sahəsi 50,0 kv.m. olan “Veteranlar guşə”si tikilib istifadəyə verilmiş, ahılların istirahətinin təşkili üçün lazımi şərait yaradılmışdır.
Hövsan qəsəbəsi, Böyük Vətən müharibəsində həlak olan Hövsan qəsəbə sakinlərinin şərəfinə ucaldılmış abidə kompleksi əsaslı təmir edilmiş, 1150,0 kv.m ərazi abadlaşdırılmışdır.
Bülbülə qəsəbəsində yerləşən kənd qəbiristanlığındakı Şəhidlər xiyabanı əsaslı şəkildə təmir edilmiş, 12 şəhidin xatirəsi əbədiləşdirilmişdir.
Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Albert Aqarunovun yaşadığı Əmircan qəsəbəsi, 8/6 saylı binanın divarına onun xatirə lövhəsinin vurulması ilə əlaqədar binanın ətrafında vətəndaşların ümumi istifadəsində olan sahələr abadlaşdırılmış, həyətdə oturacaqlar quraşdırılmış, təmizlik işləri aparılmış, yaşıllıqlar salınaraq sakinlərin istirahəti üçün şərait yaradılmış, piyada yolu çəkilmiş və yol kənarına səkilər düzülmüş, binanın zirzəmisi çirkab sulardan təmizlənmiş, Elxan Həsənov küçəsində yerləşən eyni layihəli 3 girişli, 5 mərtəbəli 3 ədəd yaşayış binası tender proqramı əsasında təmir edilmişdir.
Məşğulluğun təmin edilməsi ilə bağlı qəbul edilmiş Proqrama uyğun olaraq 2017-ci ildə mənzil fonduna daxil olan çoxmənzilli yaşayış binalarının əsası təmiri məqsədilə Suraxanı rayonunda 241 nəfər işə qəbul edilərək onlarla əmək müqaviləsi bağlanmış və Hövsan qəsəbəsində Elman Qasımov və İlqar Əhlimanov küçələrindəki çoxmənzilli yaşayış binalarının əsaslı təmirinə başlanılmışdır.
Hövsan qəsəbəsi İ.Əhlimanov küçəsində 11, O.Şabanov küçəsində 4 binanın həyətində 5 100,0 p.m. yeni səki daşları qoyulmuş, 27 700,0 kv.m asfalt örtüyü vurulmuş, 65 500,0 kv.m ərazi abadlaşdırılmışdır.
Hövsan qəsəbəsi, Oqtay Şabanov küçəsi 20, 21a, 21b və 21v saylı binaların arxa hissəsində sahəsi 8 800,0 kv.m. olan yeni park salınmışdır, sakinılərin istirahətinin təşkili üçün söhbətgahlar, oturacaqlar, uşaqların əylənməsi üçün müxtəlif oyun elementləri quraşdırılmış, yaşıllıqlar salınmış, yeni ağaclar əkilmiş və suvarma sistemi quraşdırılmışdır.
Tədbirlər Planına uyğun olaraq Rayon İcra Hakimiyyətinin və Bakı şəhər İcra Hakimiyyəti Mənzil Kommunal Təsərrüfatı Departamentinin birgə fəaliyyəti nəticəsində rayonda yeni 17 “Nümunəvi abad məhəllə” salınmırdır. Binaların həyətində yeni səki daşları qoyulmaqla səkilər yenilənmiş, həyətlərin asfalt örtüyü əsaslı təmir olunmaqla ərazisi genişləndirilmişdir. Həyətlərə yeni asfalt örtüyü vurulmuş, yağış sularının axıdılması məqsədi ilə barmaqlıqlar qoyulmuş, həyətlərdə kanalizasiya lyukları dəyişdirilmiş, yeni işıq dirəkləri quraşdırılmışdır. Əhalinin mədəni istirahətinin təşkili məqsədi ilə həyətlərdə söhbətgahlar və oturacaqlar quraşdırılmış, gənclərin vaxtlarını səmərəli keçirmələri, həmçinin saglam və gümrah inkişafı üçün müxtəlif növ idman avadanlıqları, uşaqların əylənməsi üçün yelləncəklər, sürüçkənlər quraşdırılmışdır.
Eyni zamanda mövcud “Nümunəvi abad məhəllə”lərdə təmir bərpa işləri aparılmışdır. Binaların fasad hissələri 1-ci mərtəbə səviyyəsində rənglənmiş, binaların girişləri təmir edilmiş, əhalinin və uşaqların istirahəti üçün yeni oturacaqlar, söhbətgahlar, müxtəlif oyun elementləri quraşdırılmış və rənglənmiş, mövcud qurğular bərpa edilərək əvvəlki görkəminə salınmışdır.
Rayonda ekoloji problemlərin həllinə xüsusi önəm verilir. Bu dövr ərzində Rayon İcra Hakimiyyətinin təşkilatçılığı və rayon ərazisində yerləşən idarə müəssisələrin iştirakı ilə hər həftənin şənbə günləri iməciliklər keçirilmiş, rayonda aparılan ağacəkmə kampaniyalarında 3 saylı doğum evinin ərazisində 700 tut ağacının tingi olmaqla, ümumilikdə 5 min ədəd ağac əkilmişdir.
Yaxın gələcəkdə rayonda bir sıra həlli vacib tədbirlərin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulur. Bunların sırasında çoxmərtəbəli yaşayış binalarının fasadlarının və giriş hissələrinin təmir edilməsi, 605 liftin dəyişdirilməsi, içməli su və mərkəzləşdirilmiş kanalizasiya şəbəkəsinin qurulması, küçə və yollara 3 milyon kvadratmetrə qədər asfalt örtüyünün salınması, Zığ qəsəbəsində sürüşmə nəticəsində qəzalı vəziyyətə düşən 132 fərdi yaşayış evinin və Zığ yolu küçəsindəki 39 və 43 saylı yaşayış binalarının əsaslı təmir edilməsi, Xəzər dənizinə çirkab suların axıdılmasının qarşısının alınması, neftlə çirklənmiş torpaqların təmizlənməsi, çirkab göllərin qurudulması da qarşıda prioritet vəzifə kimi durur.